ساخت مقیاس (بومی) برای سنجش دینداری

هدف: تهیه مقیاس استاندارد برای اندازه‌گیری میزان دینداری؛ به خصوص در جامعۀ ایران که دینداری یکی از شاخصهای اصلی توصیف وضعیت اجتماعی است، یکی از ضرورتهای انکارناپذیر است؛ به ویژه اینکه اکثر شاخص‌هایی که برای سنجش دینداری ارائه شده‌اند، عمدتاً بر مبنای الگوهای غربی و دیدگاههای مسیحی‌گرا ساخته شده‌اند. لذا هدف اصلی این پژوهش، ساخت الگوی مفهومی و ابزار اندازه‌گیری بومی برای سنجش میزان دینداری بوده است. روش: این مطالعه به صورت میدانی و با استفاده از تکنیک مصاحبه در قالب پرسشنامۀ محقق‌ساخته به انجام رسیده و نتایج آن به وسیلۀ نرم‌افزار spss تجزیه و تحلیل شده‌اند. یافته‌ها: دراین تحقیق، یک الگوی مفهومی جدید مشتمل بر وجوه سه‌گانه و ابعاد چهارگانۀ دین(اعتقادات، ایمان، اخلاق و شریعت) برای سنجش دینداری طراحی و ارائه شد و نتایج آزمونهای آماری نشان داد که مقدار KMO محاسبه شده ابزار سنجش بیش از 7/0 بود(780/0) و نتیجه آزمون بارتلت نیز درسطح خطای کوچک‌تر از 01/0 معنادار بوده است. همچنین محاسبۀ ضریب آلفای کرونباخ برای ابزار سنجش دینداری نشان داد مقدار این ضریب بیش از 7/0 بوده است. لذا مقیاسها و ابزارِ محقق‌ساخته برای سنجش دینداری از اعتبار/روایی واعتماد/پایایی لازم برخوردار شد. نتیجه‌گیری: معمولاً یکی از دغدغه‌های محققان، دستیابی به ابزاری است که اعتبار و روایی آنها به ویژه در جامعۀ ایران مورد ارزیابی و تأیید قرار گرفته باشد و این امر، به خصوص در تحقیقاتی که برای سنجش دینداری انجام می‌شوند، از اهمیت بیشتری برخورداراست. به نظر می‌رسد با تکیه بر نتایج تحقیق حاضر بتوان از مقیاس و ابزار سنجش دینداری که در این پژوهش معرفی شده است برای کارهای پژوهشی مشابه استفاده کرد؛ چرا که اعتبار این ابزار در این پژوهش به تأیید رسید